Jak czyścić filtr w zmywarce aby działała optymalnie

Czym i jak czyścić filtr w zmywarce, aby działała bez zarzutu? Pełen poradnik.

Twoja zmywarka, ten nieoceniony pomocnik w kuchni, codziennie zmaga się z resztkami jedzenia, tłuszczem i innymi zabrudzeniami, które trafiają na naczyniach. Choć wydaje się, że woda z detergentem krążąca pod wysokim ciśnieniem poradzi sobie ze wszystkim, w sercu tego procesu kryje się mały, często niedoceniany element – filtr. To on jest pierwszą linią obrony przed zatorami i uszkodzeniami, wyłapując większe cząstki zanim zdążą narobić szkód. Ale co się dzieje, gdy ten „strażnik czystości” sam się zanieczyści? Naczynia mogą wychodzić ze zmywarki niedomyte, z osadem, a z urządzenia może wydobywać się nieprzyjemny zapach. Na szczęście, rozwiązanie jest proste i nie wymaga specjalistycznych narzędzi ani wiedzy. Zastanawiasz się, czym i jak czyścić filtr w zmywarce, aby przywrócić jej pełną sprawność i zapewnić lśniąco czyste naczynia? Przygotowaliśmy dla Ciebie kompleksowy poradnik, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez ten prosty, a jakże ważny proces konserwacji.

Dlaczego czyszczenie filtra w zmywarce jest tak ważne? Czym grozi zaniedbanie?

Filtr w zmywarce pełni kluczową rolę w systemie obiegu wody. Jego głównym zadaniem jest wyłapywanie wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń – od resztek jedzenia, przez drobne kości, pestki, etykiety z opakowań, aż po fragmenty folii czy szkła. Bez sprawnego filtra, te cząstki trafiałyby z powrotem na naczynia podczas cyklu mycia, krążyły w systemie, a w najgorszym przypadku mogłyby uszkodzić pompę odpływową lub zablokować przewody.

Zaniedbanie regularnego czyszczenia filtra prowadzi do szeregu problemów, które szybko zauważysz:

1. Niedomyte naczynia: Gdy filtr jest zapchany, woda w zmywarce nie jest odpowiednio filtrowana. Brudna woda z zawieszonymi cząstkami jest ponownie rozprowadzana po komorze myjącej, pozostawiając na naczyniach nieestetyczny osad, smugi, a nawet widoczne resztki jedzenia. Efekt? Musisz myć naczynia ręcznie lub uruchamiać zmywarkę ponownie, co jest stratą czasu i energii.
2. Nieprzyjemny zapach: Zbierające się w filtrze i jego obudowie resztki jedzenia stają się idealną pożywką dla bakterii i pleśni. Rozkładające się zanieczyszczenia generują nieprzyjemny zapach, który unosi się po otwarciu zmywarki i może przenikać do świeżo umytych naczyń. To nie tylko kwestia komfortu, ale i higieny.
3. Problemy z odprowadzaniem wody: Mocno zapchany filtr może utrudniać lub całkowicie blokować prawidłowy odpływ wody ze zmywarki. W efekcie po zakończeniu cyklu woda pozostaje na dnie urządzenia, co może prowadzić do dalszego rozwoju bakterii i pleśni, a także potencjalnych problemów z elektroniką urządzenia w dłuższej perspektywie.
4. Uszkodzenie pompy: Filtr chroni pompę odpływową przed dostaniem się do niej twardych lub ostrych przedmiotów. Jeśli filtr jest uszkodzony lub na tyle zapchany, że woda nie przepływa przez niego swobodnie, pompa musi pracować ciężej, co może prowadzić do jej przegrzewania się i przedwczesnego zużycia, a nawet awarii. Naprawa lub wymiana pompy to znacznie większy wydatek niż regularne czyszczenie filtra.
5. Obniżona wydajność energetyczna i wodna: Zmywarka z zapchanym filtrem pracuje mniej efektywnie. Może wymagać dłuższych cykli mycia lub wyższego zużycia wody, aby próbować „przepchnąć” zanieczyszczenia lub lepiej umyć naczynia brudną wodą. To przekłada się na wyższe rachunki za prąd i wodę.

Jak widać, regularne czyszczenie filtra to nie tylko kwestia estetyki czy komfortu, ale przede wszystkim kluczowy element prawidłowej eksploatacji zmywarki, który pozwala uniknąć poważniejszych problemów i przedłużyć żywotność urządzenia.

Budowa filtra w zmywarce – co dokładnie czyścisz?

Zmywarki zazwyczaj wyposażone są w kilkuczęściowy system filtracji umieszczony na dnie komory myjącej, pod dolnym koszem na naczynia i ramieniem spryskującym. Najczęściej spotkasz się z filtrem składającym się z dwóch, a czasem nawet trzech elementów, współpracujących ze sobą w celu skutecznego wyłapywania zanieczyszczeń o różnej wielkości:

1. Filtr zgrubny (siatkowy/metalowy): Jest to zewnętrzna, większa część filtra, często w kształcie walca lub półksiężyca, wykonana z metalowej siatki lub plastiku z większymi otworami. Jego zadaniem jest wyłapywanie największych resztek jedzenia, kawałków szkła, kości itp. – wszystkiego, co mogłoby natychmiast zablokować system.
2. Filtr drobny (mikrofiltr/plastikowy): Znajduje się zazwyczaj wewnątrz filtra zgrubnego lub stanowi oddzielny, mniejszy element. Jest wykonany z drobniejszej siatki, często plastikowej. Jego rolą jest wyłapywanie mniejszych cząstek, fusów, osadów, które przeszły przez filtr zgrubny. To właśnie w nim najczęściej gromadzi się osad i tłuszcz.
3. Płyta płaska (czasem jako integralna część systemu): Niektóre modele posiadają na dnie komory płaską perforowaną płytę, która również działa jako wstępny filtr, zatrzymując większe przedmioty zanim dotrą do głównych elementów filtracji.

System ten działa na zasadzie kaskadowej – woda przechodzi najpierw przez filtr zgrubny, a następnie przez drobny, co zapewnia jej dokładne oczyszczenie przed ponownym użyciem. Ważne jest, aby podczas czyszczenia rozłożyć filtr na poszczególne części (jeśli jest to możliwe w Twoim modelu), aby mieć dostęp do wszystkich zakamarków, gdzie mogą gromadzić się zanieczyszczenia.

Jak często czyścić filtr?

Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi, która pasowałaby do każdego użytkownika i każdej zmywarki. Częstotliwość czyszczenia filtra zależy głównie od intensywności użytkowania zmywarki oraz od tego, jak bardzo brudne naczynia do niej wkładasz (np. czy zeskrobujesz resztki jedzenia przed włożeniem).

Ogólne zalecenia producentów i serwisantów mówią o czyszczeniu filtra:

• Co najmniej raz w miesiącu przy standardowym użytkowaniu (kilka razy w tygodniu).
• Częściej (co 1-2 tygodnie) jeśli zmywarka jest używana bardzo intensywnie (codziennie, kilka razy dziennie) lub często myjesz na niej bardzo brudne naczynia (np. garnki z przypalonym jedzeniem, talerze z dużą ilością sosów).

Poza regularnym harmonogramem, sygnały, że filtr wymaga natychmiastowego czyszczenia, to:

• Widoczny osad lub resztki jedzenia na dnie zmywarki lub na filtrze.
• Nieprzyjemny zapach wydobywający się ze zmywarki.
• Naczynia nie są idealnie czyste po zakończeniu cyklu mycia.
• Woda pozostaje na dnie komory po zakończeniu programu.
• Dziwne odgłosy pracy zmywarki, zwłaszcza podczas odprowadzania wody.

Lepiej czyścić filtr częściej niż za rzadko. To prosta czynność, która może zapobiec wielu problemom.

Krok po kroku – jak wyczyścić filtr w zmywarce?

Czyszczenie filtra jest naprawdę łatwe i zajmuje zaledwie kilka minut. Potrzebujesz tylko ciepłej wody, płynu do naczyń i małej szczoteczki (np. starej szczoteczki do zębów lub pędzelka).

Oto szczegółowy przewodnik:

1. Przygotowanie i bezpieczeństwo: Zanim zaczniesz, upewnij się, że zmywarka zakończyła swój cykl i ostygła. Zawsze dla bezpieczeństwa odłącz zmywarkę od zasilania elektrycznego. Otwórz drzwi zmywarki i wyjmij dolny kosz na naczynia. Da Ci to swobodny dostęp do filtra umieszczonego na dnie komory.
2. Lokalizacja i demontaż filtra: Spójrz na dno zmywarki. Filtr zazwyczaj znajduje się pośrodku lub z tyłu komory. Jego wygląd może się różnić w zależności od modelu i producenta (Bosch, Siemens, Amica, Beko, Whirlpool, Electrolux itp.), ale mechanizm wyjmowania jest podobny. Zazwyczaj jest to element, który należy obrócić o ćwierć obrotu (zazwyczaj w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara), a następnie podnieść do góry. Czasem filtr składa się z kilku części, które wyjmuje się razem, a czasem najpierw wyjmuje się zewnętrzny koszyczek, a potem wewnętrzny element filtrujący. Dokładny sposób demontażu znajdziesz w instrukcji obsługi Twojej zmywarki. Jeśli masz trudności, delikatnie poruszaj filtrem – powinien dać się łatwo wyjąć bez użycia siły.
3. Rozłożenie filtra (jeśli to możliwe): Jeśli Twój filtr składa się z kilku części (np. filtr zgrubny i drobny), rozłóż go na poszczególne elementy. Ułatwi to dokładne wyczyszczenie wszystkich powierzchni i zakamarków. Zazwyczaj polega to na rozłączeniu dwóch połówek lub wyjęciu mniejszego filtra z większego.
4. Czyszczenie pod bieżącą wodą: Przenieś wyjęte części filtra do zlewu. Opłucz je dokładnie pod ciepłą, bieżącą wodą. Już na tym etapie usuniesz większość luźnych resztek jedzenia i osadów. Użyj szczoteczki, aby usunąć uporczywe zabrudzenia, które przylgnęły do siatki lub plastiku. Szczoteczka pozwoli dotrzeć w ciasne miejsca i pory filtra.
5. Mycie z użyciem płynu do naczyń: Aby pozbyć się tłustego nalotu i resztek detergentu, nanieś niewielką ilość płynu do naczyń na filtr i delikatnie go umyj, nadal używając szczoteczki. Płyn pomoże rozpuścić tłuszcz i usunąć bakterie odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach.
6. Dokładne płukanie: To bardzo ważny krok. Opłucz wszystkie części filtra bardzo dokładnie pod bieżącą wodą, aby usunąć wszelkie ślady płynu do naczyń i zanieczyszczeń. Pozostałości płynu mogłyby powodować nadmierne pienienie podczas następnego cyklu mycia w zmywarce. Płucz, aż woda będzie całkowicie czysta, a filtr nie będzie śliski od detergentu.
7. Czyszczenie obudowy filtra: Nie zapomnij o miejscu, w którym filtr się znajdował – zagłębieniu na dnie zmywarki. Często gromadzą się tam drobne resztki lub osad. Przetrzyj to miejsce wilgotną ściereczką lub gąbką. Sprawdź, czy w otworze odpływowym nie ma większych zanieczyszczeń.
8. Ponowne złożenie filtra: Gdy wszystkie części filtra są czyste i dokładnie wypłukane, złóż je z powrotem w całość, upewniając się, że wszystkie elementy pasują do siebie prawidłowo.
9. Montaż filtra z powrotem w zmywarce: Włóż złożony filtr z powrotem do zagłębienia na dnie zmywarki. Upewnij się, że jest prawidłowo osadzony i leży płasko. Następnie obróć go (zazwyczaj zgodnie z ruchem wskazówek zegara), aż usłyszysz kliknięcie lub poczujesz, że jest stabilnie zablokowany w pozycji. Ważne jest, aby filtr był dobrze osadzony i szczelny, aby brudna woda nie przedostawała się do obiegu poza systemem filtracji.
10. Sprawdzenie: Delikatnie porusz filtrem, aby upewnić się, że jest prawidłowo zablokowany i nie rusza się swobodnie. Włóż z powrotem dolny kosz na naczynia. Podłącz zmywarkę do zasilania.

Gotowe! Filtr jest czysty i zmywarka jest gotowa do pracy z pełną wydajnością.

Sposoby na trudne zabrudzenia i nieprzyjemne zapachy

Czasami standardowe mycie płynem do naczyń może nie wystarczyć, zwłaszcza gdy filtr nie był czyszczony przez długi czas i nagromadził się na nim gruby, tłusty osad lub gdy zapach ze zmywarki jest wyjątkowo intensywny. W takich sytuacjach możesz sięgnąć po domowe, ekologiczne środki:

• Ocet: Ocet spirytusowy to doskonały środek do walki z tłuszczem, kamieniem i bakteriami. Jeśli filtr jest bardzo brudny lub chcesz pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z jego obudowy, możesz po wyjęciu filtra wlać szklankę ciepłego octu do otworu odpływowego (tam, gdzie znajdował się filtr) i zostawić na kilkanaście minut przed umyciem obudowy. Możesz też zanurzyć wyjęty filtr w misce z ciepłą wodą i dodatkiem octu na około 15-30 minut, a następnie umyć go standardowo. Pamiętaj, aby po użyciu octu dokładnie wypłukać filtr.
• Soda oczyszczona: Soda oczyszczona jest świetna do pochłaniania zapachów i delikatnego szorowania. Możesz przygotować pastę z sody oczyszczonej i niewielkiej ilości wody, a następnie nałożyć ją na zabrudzony filtr i delikatnie wyszorować szczoteczką. Pozostawienie pasty na kilka minut może pomóc rozpuścić trudne zabrudzenia. Następnie dokładnie opłucz filtr.

Pamiętaj, aby unikać używania silnych środków chemicznych, wybielaczy czy żrących substancji, które mogłyby uszkodzić plastikowe lub metalowe części filtra lub zmywarki. Unikaj też szorstkich gąbek drucianych czy ostrych narzędzi, które mogłyby porysować lub przedziurawić siatkę filtra.

Co oprócz filtra? Kompletna pielęgnacja zmywarki

Czyszczenie filtra to podstawa, ale aby Twoja zmywarka służyła Ci długo i działała bezawaryjnie, warto pamiętać o kilku innych elementach:

• Ramiona spryskujące: Sprawdź, czy otwory w ramionach spryskujących (górnym i dolnym) nie są zatkane resztkami jedzenia lub kamieniem. Można je zazwyczaj łatwo zdjąć (odkręcając lub odpinając) i przepłukać pod bieżącą wodą, a zatkane otwory udrożnić wykałaczką.
• Uszczelki drzwi: Przetrzyj wilgotną ściereczką uszczelkę wokół drzwi zmywarki. Gromadzą się tam resztki jedzenia i wilgoć, co sprzyja rozwojowi pleśni i bakterii.
• Wnętrze zmywarki: Regularnie, np. raz w miesiącu, przeprowadzaj cykl mycia z pustą zmywarką, używając specjalnego środka do czyszczenia zmywarek lub domowych metod (np. szklanka octu wlane do pustej zmywarki lub miseczka sody oczyszczonej postawiona na górnym koszu i uruchomienie programu z wysoką temperaturą). Pomoże to usunąć tłuszcz, kamień i nieprzyjemne zapachy z wnętrza, rur i pompy.
• Dyspenser detergentu i nabłyszczacza: Upewnij się, że pojemniki na detergent i nabłyszczacz są czyste i nie są zatkane.

Kiedy czyszczenie filtra nie wystarczy?

Jeśli mimo regularnego i dokładnego czyszczenia filtra oraz innych elementów zmywarka nadal nie domywa naczyń, wydziela nieprzyjemny zapach lub ma problemy z odprowadzaniem wody, może to świadczyć o poważniejszej usterce. Mogą to być zatkane rury odpływowe, uszkodzona pompa, problem z grzałką lub elektroniką. W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się z autoryzowanym serwisem lub wykwalifikowanym technikiem.

Podsumowanie: Prosta czynność, wielkie korzyści

Jak widać, odpowiedź na pytanie, czym i jak czyścić filtr w zmywarce, jest prosta i wymaga minimalnego wysiłku. To jedna z najłatwiejszych, a jednocześnie najważniejszych czynności konserwacyjnych, jaką możesz wykonać, aby zadbać o swoje urządzenie. Regularne czyszczenie filtra zapobiega problemom z niedomytymi naczyniami, eliminuje nieprzyjemne zapachy, chroni pompę przed uszkodzeniem i zapewnia efektywną pracę zmywarki przez długie lata. Zrób z czyszczenia filtra rutynę – zajmie Ci to dosłownie kilka minut co kilka tygodni, a oszczędzi frustracji, czasu i pieniędzy w przyszłości. Twoja zmywarka z pewnością Ci za to podziękuje lśniącymi naczyniami po każdym cyklu!