Jak wybrać najlepszy strop: Teriva, Filigran czy monolityczny?

Wybór stropu – co warto wiedzieć?

Wybór odpowiedniego stropu to jedna z tych decyzji na budowie domu, która zostanie z Tobą na długie lata. Zastanawiasz się, który strop wybrać: Teriva, Filigran czy może monolityczny – jakie wady i zalety ma każde z tych rozwiązań? Nie ma tu miejsca na pomyłki, bo o ile elewację czy dach zmienisz po latach, o tyle strop będzie służył Ci przez cały okres użytkowania budynku. Przyjrzyjmy się zatem bliżej najpopularniejszym technologiom, abyś mógł podjąć świadomą decyzję.

Strop to pozioma przegroda, która dzieli kondygnacje w budynku. Ale jego rola jest znacznie szersza. To właśnie on odpowiada za przenoszenie obciążeń – zarówno tych stałych, wynikających z jego własnej wagi, warstw podłogowych czy ścian działowych, jak i tych użytkowych, czyli Twoich domowników, mebli i całego wyposażenia. Strop usztywnia całą konstrukcję, spinając ściany nośne i przejmując część sił wywieranych przez dach. Dlatego tak ważne jest, aby był on odpowiednio wytrzymały, trwały i dopasowany do specyfiki Twojego projektu.

Najważniejsze cechy, na które musisz zwrócić uwagę przy wyborze stropu

Zanim zagłębimy się w szczegóły poszczególnych technologii, warto znać parametry, które powinieneś wziąć pod uwagę. Nie ma stropów idealnych, więc każda konstrukcja to kompromis. Zwróć uwagę na:

• Nośność – czyli zdolność do przenoszenia obciążeń. To absolutna podstawa.
• Izolacyjność akustyczna – czy strop będzie skutecznie tłumił dźwięki, które „podróżują” między piętrami? Pamiętaj, że głośne kroki czy rozmowy z piętra na piętro potrafią być naprawdę uciążliwe.
• Izolacyjność termiczna – ma znaczenie zwłaszcza, gdy strop oddziela kondygnacje o różnej temperaturze, np. ogrzewane piętro od nieogrzewanego poddasza czy piwnicy.
• Odporność ogniowa – jak długo strop będzie w stanie pełnić swoją funkcję w przypadku pożaru, zabezpieczając drogę ewakuacji?
• Grubość konstrukcyjna – wpływa na wysokość pomieszczeń i ogólną kubaturę budynku.
• Odporność na zarysowania i spękania – klawiszowanie, czyli uginanie się pojedynczych elementów pod obciążeniem, może prowadzić do nieestetycznych pęknięć na suficie.
• Łatwość i szybkość montażu – to przekłada się na czas budowy i koszty robocizny.
• Koszty materiałów i wykonania – zawsze ważny aspekt, ale pamiętaj, że najniższa cena nie zawsze oznacza najlepszy wybór w dłuższej perspektywie.
• Rozpiętość – im większa odległość między podporami, tym strop jest trudniejszy i droższy w wykonaniu.

Stropy żelbetowe monolityczne – lany na placu budowy

Czym jest strop monolityczny i jakie ma wady i zalety? Strop żelbetowy monolityczny to klasyka, którą wielu inwestorów i budowlańców dobrze zna. To po prostu płyta zbrojonego betonu wylewana w całości na miejscu budowy. Taka konstrukcja tworzy jednorodną, spójną powierzchnię, która pracuje jako jeden element.

Zalety stropu monolitycznego:

Największym plusem tej technologii jest jej ogromna wytrzymałość i trwałość. Stropy monolityczne są projektowane indywidualnie dla każdego budynku, co pozwala na dużą elastyczność w kształtowaniu przestrzeni – możesz swobodnie kreować nieregularne kształty, otwory czy duże rozpiętości, tworząc przestronne, otwarte salony. Nie ma tu też mowy o zjawisku klawiszowania, co eliminuje ryzyko pęknięć na suficie. Materiały są powszechnie dostępne, a sam montaż nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu w postaci dźwigu – wystarczy sprawna ekipa i pompy do betonu. Stropy te mają też stosunkowo niewielką grubość.

Wady stropu monolitycznego:

Niestety, proces montażu jest dość skomplikowany i pracochłonny. Wymaga wykonania solidnego szalunku (deskowania), który musi być precyzyjnie podparty. Do tego dochodzi czasochłonne układanie zbrojenia. Po wylaniu betonu musisz poczekać, aż zwiąże i uzyska odpowiednią wytrzymałość, co spowalnia dalsze prace na budowie. To również najdroższe rozwiązanie, zwłaszcza gdy doliczy się koszty solidnego deskowania i długiego czasu pracy ekipy. Według kosztorysu dla typowego domu o powierzchni 120 m², koszt takiego stropu zamknął się w kwocie około 36 tysięcy złotych, wliczając materiały, robociznę i deskowanie.

Stropy gęstożebrowe – czyli popularna Teriva

Kiedy rozmawiamy o porównaniu stropów, często pada nazwa Teriva. To obecnie jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań w budownictwie jednorodzinnym. Czym charakteryzują się stropy gęstożebrowe, takie jak Teriva? Jest to system prefabrykowany, który składa się z belek kratownicowych, specjalnych pustaków wypełniających (mogą być z ceramiki, betonu lekkiego, a nawet styropianu) oraz warstwy nadbetonu. Pustaki układa się pomiędzy belkami rozstawionymi co 40-60 cm, a całość zalewa kilkucentymetrową warstwą betonu, którego grubość i klasa są ściśle określone w projekcie.

Zalety stropu Teriva:

Ich popularność wynika z relatywnie łatwego i szybkiego montażu, który zazwyczaj nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu. Prefabrykaty są powszechnie dostępne, a technologia znana większości ekip budowlanych w Polsce. Jest to lżejsza konstrukcja w porównaniu do monolitu, co może mieć znaczenie dla fundamentów. Teriva cechuje się też dobrą izolacyjnością termiczną.

Wady stropu Teriva:

Główną wadą Terivy, ze względu na obecność pustek powietrznych w pustakach (choć są też pełne pustaki z betonu komórkowego), jest nie najlepsza izolacyjność akustyczna. Możesz odczuć, że kroki na piętrze są wyraźnie słyszalne. Inną niedogodnością jest trudność w wykonaniu stropów o skomplikowanych kształtach i podatność na wspomniane już klawiszowanie. Koszt wykonania stropu gęstożebrowego dla domu 120 m² to około 28 tysięcy złotych.

Stropy typu Filigran i Vector – nowoczesna alternatywa

Jeśli interesuje Cię alternatywa dla stropu monolitycznego, która łączy jego zalety z łatwiejszym montażem, zwróć uwagę na stropy typu Filigran i Vector. To odmiany stropów monolitycznych, ale w znacznym stopniu prefabrykowane. Podstawą jest tu zbrojona płyta prefabrykowana o grubości od 4 do 7 cm, na którą na budowie układa się dodatkowe zbrojenie, a następnie zalewa warstwą nadbetonu.

Dygresja: Filigran czy Vector?

Mówiąc o Filigranie, często spotkasz się też z nazwą Vector. To podobne rozwiązania, różniące się głównie wielkością prefabrykatu. Vector to mniejszy „brat”, płyty o szerokości 60 cm i grubości 4 cm, które można montować lżejszym dźwigiem samochodowym HDS. Filigran to większe płyty, o szerokości do 250 cm i grubości 5-7 cm, wymagające użycia większego dźwigu.

Zalety stropów Filigran/Vector:

Ich największą zaletą jest brak konieczności deskowania – prefabrykowana płyta pełni rolę szalunku traconego i dolnego zbrojenia. Dzięki temu montaż jest znacznie szybszy niż w przypadku tradycyjnego monolitu. Stropy te można dowolnie kształtować, a co więcej, wykazują wysoką izolacyjność akustyczną. Gwarantują też idealnie gładką powierzchnię od spodu, gotową do malowania. Mniej betonu zużywa się na budowie, a dzięki prefabrykacji masz większą pewność co do jakości wykonania. Nie występuje tu również efekt klawiszowania.

Wady stropów Filigran/Vector:

Mimo wielu zalet, mają swoje minusy. Najważniejszym jest konieczność użycia dźwigu do montażu, co generuje dodatkowe koszty i wymaga odpowiedniego dostępu do działki. Ponadto, firm produkujących te płyty jest mniej niż w przypadku Terivy, co może wiązać się z dłuższym czasem oczekiwania na dostawę (od 1 do 6 tygodni, w zależności od rodzaju i producenta) i wyższymi kosztami transportu. Mimo że płyta jest zbrojona, często wymagane jest dodatkowe zbrojenie górne. Maksymalna rozpiętość dla stropu Vector to ok. 7,6 m, a dla Filigranu do 12 m.

Inne typy stropów – płyty prefabrykowane i stropy drewniane

Wybór nie ogranicza się tylko do powyższych. Warto znać też inne popularne rozwiązania:

• Stropy z płyt prefabrykowanych (np. żelbetowe płyty kanałowe okrągłootworowe, czyli dawne „Żerańskie” czy płyty sprężone SPK): Mają różną grubość (najczęściej 24 cm), szerokość (60-149 cm) i długość (do 600 cm, a sprężone nawet do 26 m). Montaż jest błyskawiczny – trwa zaledwie kilka godzin, bo płyty opiera się bezpośrednio na ścianach za pomocą dźwigu. Nie potrzebujesz deskowania ani stempli, a strop możesz obciążać praktycznie od razu. Chociaż kiedyś były powszechne w wielkiej płycie, dziś produkcją zajmuje się niewiele zakładów, co przekłada się na słabszą dostępność i konieczność użycia dźwigu. Koszt dla domu 120 m² to około 20 tysięcy złotych.
• Stropy drewniane: Wykonuje się je z belek o dużych przekrojach (np. 8 × 24 cm), rozstawionych co 40-100 cm. Od spodu mocuje się sufit, a na wierzchu warstwy podłogowe. Przestrzeń pomiędzy belkami wypełnia się materiałem izolacyjnym, np. wełną mineralną.
  • Zalety stropów drewnianych: Łatwy montaż, niewielka waga (nie obciąża mocno ścian), bardzo dobra izolacyjność termiczna (szczególnie jeśli są ocieplone) i co najważniejsze – mogą być nawet o połowę tańsze niż stropy betonowe! Idealnie sprawdzają się w budynkach o konstrukcji drewnianej.
  • Wady stropów drewnianych: Niska zdolność do tłumienia hałasów to ich pięta achillesowa. Poza tym są palne i podatne na korozję biologiczną. Te wady można jednak zminimalizować, stosując posadzkę pływającą, sufity podwieszane i odpowiednią impregnację drewna.

Koszt wykonania stropu – twarde dane

Koszty budowy zawsze są kluczowe. Pamiętaj, że ceny mogą się różnić w zależności od regionu Polski, dostępności materiałów i specyfiki projektu (nietypowe rozwiązania, duże rozpiętości zawsze windują cenę).

Na podstawie kosztorysu redakcyjnego dla typowego domu z poddaszem użytkowym o powierzchni 120 m² (wliczając materiały, robociznę i deskowanie), wygląda to następująco:

• Strop monolityczny: około 36 000 zł
• Strop gęstożebrowy (Teriva): około 28 000 zł
• Strop prefabrykowany (płyty kanałowe): około 20 000 zł
• Strop drewniany: nawet o połowę mniej niż stropy betonowe!

Podjęcie decyzji – czyli jaki strop wybrać?

Jak widzisz, wybór między stropem Teriva, Filigran czy monolitycznym to nie jest prosta sprawa. Każde rozwiązanie ma swoje mocne i słabe strony.

• Jeśli zależy Ci na dużej swobodzie architektonicznej, otwartych przestrzeniach i masz odpowiedni budżet oraz czas, strop monolityczny będzie świetnym wyborem. Daje Ci pewność co do wytrzymałości i brak problemów z klawiszowaniem.
• Dla mniejszych budynków i domów jednorodzinnych, gdzie liczy się szybkość montażu bez ciężkiego sprzętu i łatwa dostępność materiałów, strop Teriva jest wciąż bardzo popularną i solidną opcją. Musisz jednak pamiętać o jego ograniczeniach w zakresie izolacji akustycznej i kształtowania.
• Jeśli szukasz kompromisu między szybkością montażu a jakością monolitu, a jednocześnie nie chcesz ponosić kosztów deskowania i masz możliwość użycia dźwigu, stropy typu Filigran lub Vector mogą okazać się idealnym rozwiązaniem. Oferują wysoką izolacyjność akustyczną i gładkie sufity.
• W przypadku domów o konstrukcji drewnianej lub gdy budżet jest bardzo ograniczony, a jednocześnie możesz zadbać o odpowiednią izolację akustyczną i ochronę przeciwpożarową, strop drewniany to propozycja, której warto się przyjrzeć.

Niezależnie od Twoich preferencji, pamiętaj, aby wybór stropu zawsze skonsultować z projektantem konstrukcji. To on, bazując na Twoim projekcie domu, obciążeniach i warunkach gruntowych, wskaże najodpowiedniejsze i najbezpieczniejsze rozwiązanie. W końcu strop to fundament komfortu i bezpieczeństwa w Twoim przyszłym domu.